Z problemem żylaków kończyn dolnych zmaga się ogromna część populacji. Przewlekła niewydolność żylna rozwija się powoli, co pozwala na zastosowanie profilaktyki. Poza często opisywaną przez nas kompresjoterapią zapobiegać żylakom można również dzięki odpowiedniej diecie bogatej w bioflawonoidy i błonnik.
Przewlekła niewydolność żylna, czyli PNŻ wiąże się ze zmianami chorobowymi w obrębie kończyn dolnych w związku z zaburzeniem przepływu krwi w żyłach. Zalegająca krew powoduje nieestetycznie wyglądające pajączki na nogach, których następstwem może być owrzodzenie. Nieleczona przewlekła niewydolność żylna może z czasem doprowadzić do bezpośredniego zagrożenia życia.
Jednym z pierwszych objawów przewlekłej niewydolności żylnej jest uczucie ciężkich nóg. Kolejnymi są bóle, pieczenie i mrowienie, aż wreszcie zaczynają być widoczne poszerzone naczynia włosowate. Później pojawiają się pajączki na nogach w postaci krętych wybrzuszeń o sinawoniebieskiej barwie, czyli żylaki. Postępująca choroba doprowadza do obrzęków stóp i kostek. Czasami występują także mocne skurcze łydek. W rezultacie PNŻ może doprowadzić do owrzodzeń podudzi.
Skąd się biorą żylaki?
Główną przyczyną powstawania żylaków są skłonności genetyczne. Jeżeli przynajmniej jedno z rodziców zmaga się z problemem żylaków, jest wysoce prawdopodobne, że jeżeli nie podejmiemy żadnej profilaktyki, pojawią się one także u nas. Kolejnym czynnikiem działającym na korzyść żylaków jest długotrwałe przebywanie w jednej, stojącej lub siedzącej pozycji. Prawdopodobieństwo wystąpienia pajączków na nogach zwiększa także palenie papierosów, częste przebywanie w wysokiej temperaturze nadwaga, otyłość, ciąża oraz to, o czym pisaliśmy ostatnio – stosowanie antykoncepcji hormonalnej.
Dieta na żylaki
Wysokie ciśnienie w żyłach działa destrukcyjnie na ich ściany. Ponadto rozkłada kolagen, przez co żyły tracą sprężystość. To z kolei podnosi stężenie hialuronianu powodującego powstawanie obrzęków. Warto zatem wzmacniać ściany żył, by nie dopuścić do powstawania zmian lub je zahamować. Dlatego też bardzo istotna jest odpowiednia dieta na żylaki.
Substancje wpływające na naszą korzyść, a przeciw żylakom to:
- flawonidy działające antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie. Wzmacniają one ściany żył i zapobiegają ich pękaniu, zmniejszając tym samym prawdopodobieństwo pojawienia się obrzęków. Substancje te można znaleźć w warzywach, owocach oraz naparze z liści krzewu herbacianego. W profilaktyce przeciwżylakowej bardzo istotne są: antocyjany, rutyna, katechiny oraz diosmina;
- witamina C, która stymuluje produkcję kolagenu i przeciwdziała procesom peroksydacyjnym. Substancja ta znajduje się w produktach roślinnych. Przede wszystkim w surowych warzywach i owocach (czarnej porzeczce, owocach cytrusowych, owocach dzikiej róży, truskawkach, papryce czy kapuście);
- omega-3, czyli nienasycone kwasy tłuszczowe (DHA, ALA, EPA), które działają przeciwzakrzepowo i przeciwzapalnie. Regulują one ciśnienie krwi, zmniejszając prawdopodobieństwo wystąpienia zatorów w żyłach. Znajdziemy je w tłustych rybach morskich, awokado, oleju rzepakowym czy lnianym, orzechach włoskich i żółtkach jaj;
- escyna przeciwdziałająca rozkładowi kwasu hialuronowego. Uszczelnia naczynia krwionośne, zapobiegając powstawaniu obrzęków. Ma także działanie przeciwzakrzepowe i przeciwzapalne;
- ruskogeniny działające przeciwobrzękowo i przeciwzapalnie. Powodują uszczelnianie naczyń krwionośnych, zwiększając tym samym napięcie ich ścian.
Profilaktyka w zaparciach
Zaparcia zwiększają ciśnienie w jamie brzusznej, uciskając żyły, które przepuszczając mniej krwi, doprowadzają do zalegania krwi w kończynach dolnych. Pojawiają się one wskutek przyjmowania niewłaściwej ilości i jakości pożywienia. Dlatego też dieta w profilaktyce żylaków nóg powinna być przeciwzaparciowa. Należy spożywać około 40g błonnika na dobę. Ponadto ograniczyć lub całkowicie zrezygnować z alkoholu czy produktów zawierających dużą ilość tłuszczów nasyconych. Mowa o tłustym mięsie, serach, pasztetach, wędlinach i kremach. Warto także zminimalizować ilość przyjmowanych wyrobów cukierniczych. W zamian za to należy wprowadzić do jadłospisu naturalne jogurty, kiszone ogórki czy kapustę. Bardzo dobrym pomysłem jest przyrządzanie potraw na parze, duszenie bez wstępnego smażenia lub pieczenie w folii. Nie wolno zapomnieć także o piciu dużej ilości wody. Najlepiej od 2 do 3 litrów na dobę.
Profilaktyka otyłości
Otyłość jest jednym z czynników powstawania żylaków kończyn dolnych. Dlatego też dieta na żylaki powinna być podparta aktywnością fizyczną, by nie dopuścić do nadwagi. Pamiętajmy o tym, że gdy wykonujemy ćwiczenia fizyczne, to spalamy kalorie oraz przyspieszamy tętno, więc i prędkość przepływu krwi w żyłach. To z kolei znacznie zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia nieestetycznych pajączków na nogach. Warto codziennie poświęcić kilkadziesiąt minut na spacer, nordic walking czy taniec. Żyjąc aktywnie, dbamy nie tylko o nasze nogi, ale o cały organizm. Zachęcam do przeczytania naszego artykułu o tym, jaką rolę odgrywa aktywność fizyczna i sport w profilaktyce żylaków kończyn dolnych.
Lepiej zapobiegać niż leczyć
Dieta w profilaktyce żylaków nóg jest niezwykle ważna. Odpowiednie odżywianie się może sprawić, że nawet pomimo skłonności genetycznych do żylaków, nigdy nie pojawią się u nas pajączki na nogach. Pamiętajmy o ograniczeniu tłuszczów nasyconych na rzecz nienasyconych oraz jedzeniu warzyw i owoców, a także o piciu dużej ilości wody.
