Małoinwazyjne metody leczenia żylaków stają się przyszłością medycyny, która pozwala pacjentom na szybkie i praktycznie bezbolesne zażegnanie tego poważnego problemu zdrowotnego.
Jedną z rekomendowanych metod należących do wspomnianej grupy jest leczenie żylaków falami radiowymi EVRF. W pełnej nazwie skrót odczytywany jest jako Endovenous Radiofrequency Therapy i stanowi istotną alternatywę dla inwazyjnego i bolesnego leczenia chirurgicznego, do którego zalicza się flebektomia i stripping.
Charakterystyka leczenia żylaków falami radiowymi
Omawiana terapia EVRF należy do sposobów, w których wykorzystuje się termoablację. Ta polega na wykorzystaniu wysokiej temperatury, która w efekcie uszkadza patologiczne naczynia krwionośne i doprowadza do całkowitego ich zamknięcia.
Leczenie żylaków falami radiowymi EVRF pozwala na efektywne leczenie samych żylaków, jak i tzw. Refluksu żylnego. Współtowarzyszącym efektem jest także zredukowanie krwawienia śródzabiegowego, a także zdecydowane skrócenie czasu koniecznego na rekonwalescencję. Analizując małoinwazyjne metody leczenia żylaków, terapia falami radiowymi charakteryzuje się wysokim współczynnikiem powodzenia i bezpieczeństwem. To zdecydowanie najczęściej stosowana metoda leczenia żylaków kończyn dolnych.
Ból podczas leczenia metodą EVRF i komfort pacjenta
Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że leczenie żylaków falami radiowymi EVRT jest przeprowadzane w znieczuleniu tumescendyjnym zwanym także nasiękowym. Miejsce poddawane leczeniu zostaje ostrzyknięte przy pomocy środków znieczulających tj. lidokaina w połączeniu z adrenaliną. Skuteczność tego postępowania zdecydowanie wpływa na komfort pacjentów, którzy w większości przypadków nie odczuwają żadnych dolegliwości. Sporadyczna część pacjentów zgłasza niewielki ból, mrowienie czy pieczenie, aczkolwiek nie są to dolegliwości, które niweczyłyby możliwość przeprowadzenia terapii.
Na czym polega wewnątrznaczyniowa terapia prądem o częstotliwości radiowej EVRF
Jak już wspomnieliśmy, leczenia żylaków metodą EVRF opiera się na zamykaniu naczyń z wykorzystaniem energii cieplnej. Co to oznacza w praktyce?
Wzrost temperatury w naczyniu ma charakter punktowy i jest osiągalny za sprawą emisji do wnętrza naczynia określonych impulsów, które są falami elektromagnetycznymi o częstotliwości radiowej. Impulsy są przekazywane przy pomocy specjalistycznych cewników lub igieł.
Pod wpływem wysokich temperatur następuje destrukcja termiczna poddawanych zabiegowi tkanek, które stanowią element budulcowy ściany żylaka. Wpierw następuje jego efektywne obkurczenie, a następnie pojawia się tzw. jałowy stan zapalny. W kolejnym etapie dochodzi do włóknienia i zarośnięcia. Następnie komórki układu żernego przystępują do usunięcia martwiczych części pozostałości żylaka, co jest odczytywane jako jego całkowity zanik.
Wskazania do leczenia falami radiowymi
Różnorodne metody leczenia żylaków są dedykowane konkretnym zmianom o różnym natężeniu. Nie inaczej jest w przypadku leczenia falami radiowymi. Rzeczywiście EVRF jest uważana za jedną z najskuteczniejszych, stąd też cieszy się dużą popularnością.
Metoda pozwala na zamykanie różnej wielkości patologicznych naczyń, począwszy od małych o średnicy 1 mm po zmienione żylakowo główne pnie żylnego układu powierzchownego kończyn dolnych, które charakteryzują się średnicą powyżej 5 mm.
Małe zmiany, których średnica nie przekracza 1 mm, są leczone za pomocą igieł termokoagulacyjnych. Z technicznego punktu widzenia nakłuwa się je punktowo, a do zabiegu nie ma potrzeby używania cewnika.
Według europejskich i amerykańskich stowarzyszeń zajmujących się chorobami układu naczyniowego (National Institute for Health and Clinical Excellence oraz Society for Vascular Medicine and Biology) leczenie żylaków falami radiowymi EVRF powinno zostać zastosowane u pacjentów uskarżających się na ból, zmęczenie nóg, obrzęki, zmiany skórne, owrzodzenia w okolicach podudzi oraz na krwawienie z żylaków.
Jakie są przeciwwskazania do zabiegu EVRF
Ograniczeniem do zastosowania EVRF jest uczulenie na środki stosowane podczas znieczulenia miejscowego, a także stany nadkrzepliwości. Przeciwwskazaniami są także: niekontrolowana i nierówna cukrzyca, wszczepiony symulator serca, niezdolność do samodzielnego poruszania, niewyrównana nadczynność i niedoczynność tarczycy, miażdżyca tętnic obwodowych, żylna choroba zakrzepowa. Jeśli u pacjenta występuje obrzęk chłonny kończyny, zarośnięcie żyły, zakrzepy żylne, miażdżyca tętnic obwodowych oraz zmiany zapalne w kończynach dolnych należy wybrać inne metody leczenia żylaków.
Zaznaczmy także, że w grupie osób z przeciwskazaniami mogą także znaleźć się kobiety w ciąży i okresie karmienia piersią. Nie mniej, w tych przypadkach decyzja zależy od wielu innych czynników i niezmiennie jest podejmowana po wzięciu pod uwagę indywidualnych predyspozycji. Z całym przekonaniem kobiety w ciąży, które mają problemy z żylakami, powinny nosić pończochy uciskowe im dedykowane. Warto także podkreślić, że terapia EVRF nie ma negatywnego wpływu na karmienie piersią.
Przygotowanie do zabiegu EVRF
Komfort zabiegu EVRF to nie tylko sam jego przebieg, ale także brak szczególnych zaleceń przed zabiegiem. Na dobę przed planowanym leczeniem konieczne jest przygotowanie okolicy miejsca leczenia poprzez ogolenie kończyn wraz z pachwinami. Należy pamiętać, by w dniu zabiegu powstrzymać się i nie stosować żadnych kosmetyków do pielęgnacji nóg. Przed zabiegiem można przyjąć zalecany i skonsultowany z lekarzem wykonującym zabieg środek przeciwbólowy. Konieczne jest przedstawienie lekarzowi przyjmowanych na stałe leków.
Przed samym zabiegiem mapuje się miejsca, w których będzie przeprowadzone leczenie. Czynność jest wykonywana w pozycji stojącej, która pozwala na precyzyjne określenie biegu żylaków kończyn dolnych. Standardowo wykonywane jest także badanie USG Doppler ukazujące niewidoczne naczynia.
Przebieg zabiegu leczenia żylaków falami radiowymi
Zabieg leczenia falami radiowymi EVRF jest wykonywany w warunkach ambulatoryjnych przez wysoko wykwalifikowanego specjalistę z dziedziny chirurgii naczyń, chirurgii ogólnej lub medycyny estetycznej.
Po przygotowaniu i odkażeniu pola zabiegowego następuje wkłucie do naczynia przy pomocy igły ze światłem. Przez tak przygotowany tor zostaje wprowadzony do naczynia tzw. guider, czyli prowadnik. Po tej czynności lekarz usuwa igłę, a w samym świetle naczynia pozostaje drut prowadzący, który służy do wprowadzenia koszulki naczyniowej.
Koszulka naczyniowa jest elastyczną rurką wyposażoną w zastawkę, która zapobiega wynaczynieniu się krwi z naczynia. Kolejno wprowadzony zostaje cewnik, który zostaje wsunięty do możliwie najdalej położonego od wkłucia miejsca. Przez cały czas monitoruje się działania aparatem USG.
Po usunięciu cewnika zostają zaaplikowane do naczynia impulsy elektromagnetyczne o wysokiej częstotliwości radiowej. W czasie do 1 sekundy zostają aplikowane wspomniane fale powodujące uszkodzenie i następnie obkurczanie się naczynia.
Zabieg trwa do 60 minut i pozwala w tym czasie na zamknięcie kilku naczyń o różnych długościach. Jeśli konieczne jest przeprowadzenie terapii leczenia rozległych zmian, zazwyczaj terapia obejmuje kilka sesji.
Okres pozabiegowy
Jednym z atutów omawianej metody leczenia żylaków jest krótka rekonwalescencja po zabiegu. Zaraz po jego wykonaniu pacjent zostaje poddany krótkiej obserwacji. Jeśli nie występują żadne niepożądane dolegliwości, pacjent samodzielnie może wrócić do domu. Do aktywności można wrócić praktycznie od razu, nie mniej zaleca się unikanie dużych obciążeń, sauny oraz gorących kąpieli. Zaleca się natomiast chodzenie i umiarkowane ćwiczenia fizyczne. W celach terapeutycznych powinno się sięgać po pończochy uciskowe przez okres 14 dni (całodobowo), a jeśli dla pacjenta jest to sporą uciążliwością po 2. dobie, można zrezygnować z ich zakładania w ciągu dnia. Pełne efekty terapeutyczne zostają osiągnięte nie później niż do 6. miesięcy po wykonaniu zabiegu, natomiast efekt wizualny jest widoczny niemalże natychmiast.
Ewentualne powikłania
Chociaż metoda EVRF uważana jest za najbezpieczniejszą pośród wszystkich małoinwazyjnych to w niektórych przypadkach, może dojść do powikłań. Sporadycznie mogą występować zaczerwienienia, a także dolegliwości bólowe, które najczęściej są związane z indywidualnym progiem bólu odczuwanym przez pacjentów. W przypadku piekącego bólu można stosować niesteroidowe leki przeciwzapalne. Wśród niewielu ewentualnych powikłań znajdują się także punktowe przebarwienia skórne, stany zapalne żył powierzchniowych i ciemne zmiany. Najrzadziej występującym powikłaniem jest zakrzepica żył głębokich dolnych. Sporą część ewentualnych niedogodności można wcześniej przewidzieć, dzięki pozabiegowej kontroli wykonywanej przy wykorzystaniu aparatu USG Doppler.
Dostępność leczenia
Niestety zabieg leczenia żylaków kończyn dolnych falami radiowymi nie jest refundowany przez NFZ. W zależności od rozległości zmian patologicznych i wybranej kliniki koszt zabiegu oscyluje od 500 zł – 4000 złotych. Ważną informacją jest fakt, że badania diagnostyczne wykonywane przed zabiegiem mogą zostać wykonane w ramach ubezpieczenia.
EVRF – leczenie przynoszące korzyści
Podsumowując, leczenie żylaków kończyn dolnych falami radiowymi jest nie tylko korzystne ze względu na małoinwazyjność. To jedna z nielicznych metod, która może zostać zastosowana zarówno przy małych, jak i dużych zmianach. Dostępne dla większości pacjentów nie stwarza zagrożenia, a ewentualne powikłania występują sporadycznie. Przy wzięciu pod uwagę opisanych wskazań i zalet, koszt zabiegu jest uzasadnionym i wartym poniesienia, tym bardziej że diagnostyka może zostać sfinansowana z tradycyjnego pakietu ubezpieczeniowego.
